Y gwahaniaeth rhwng diwygiadau o "Albert Evans-Jones (Cynan)"
Oddi ar WICI
B (→Cyfeiriadau: newid defaultsort) |
(nodyn am y drwydded CC) |
||
| (Ni ddangosir y 2 olygiad yn y canol gan yr un defnyddiwr) | |||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
| − | Ganed '''Albert Evans Jones''', neu '''Cynan''', ar 14 Ebrill 1895, ym Mhwllheli. Graddiodd o Brifysgol Bangor yn 1916, a gwasanaethodd yn Ffrainc gyda'r R.A.M.C. yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf fel caplan. Ar ôl y rhyfel, aeth i Goleg y Bala, | + | Ganed '''Albert Evans Jones''', neu '''Cynan''', ar 14 Ebrill 1895, ym Mhwllheli. Graddiodd o Brifysgol Bangor yn 1916, a gwasanaethodd yn Ffrainc gyda'r R.A.M.C. yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf fel caplan. Ar ôl y rhyfel, aeth i Goleg y Bala, lle ordeiniwyd ef yn 1920. Fe'i sefydlwyd yn weinidog mewn eglwys Bresbyteraidd ym Mhenmaenmawr. Yno y bu tan 1931, pan ddaeth yn diwtor yn yr adran allanol yng ngholeg Bangor, er iddo barhau i bregethu ar wahoddiad. Daeth i amlygrwydd yng Nghymru o dan y ffugenw, Cynan, am iddo ymaelodi â Gorsedd y Beirdd. Enillodd y goron yn 1921, 1923 a 1931 a'r Gadair yn Eisteddfod Pont-y-pŵl, 1923. Gweithiodd Cynan yn gyson a brwdfrydig ym maes y ddrama Gymraeg, fel dramodydd, actor a chyfarwyddwr. Enillodd gystadleuaeth ddrama yr Eisteddfod Genedlaethol yn 1931 gyda'i ddrama, ''Hywel Harris''. Derbyniodd gomisiwn gan yr Eisteddfod i ysgrifennu'r ddrama, ''Absalom fy Mab''. Roedd yn awdurdod ar y ddrama yng Nghymru ac yn sylwebu feirniadol ar ei natur a'i chyflwr yn gyson. |
==Llyfryddiaeth== | ==Llyfryddiaeth== | ||
| − | * Cynan, '' | + | * Cynan, ''Telyn y Nos'' (Caerdydd, 1921). |
| − | |||
* J. T. Williams (deth.), Cynan gyda atgofion George M. Ll. Davies, ''Yr Ail Bistyll'' (Caernarfon, 1922). | * J. T. Williams (deth.), Cynan gyda atgofion George M. Ll. Davies, ''Yr Ail Bistyll'' (Caernarfon, 1922). | ||
| − | * Cynan | + | * Cynan, ''Y Tannau Coll'' (Caernarfon, 1922). |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
* Cynan, ''Caniadau Cynan'' (Llundain, 1927). | * Cynan, ''Caniadau Cynan'' (Llundain, 1927). | ||
| − | * Cynan, '' | + | * Cynan, ''Pasiant y Newyddion Da'' (Caernarfon, 1929). |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
* Cynan, J. Williams Hughes, J. Ellis Williams, D. Tecwyn Evans, G. Hartwell Jones, ‘Y Ddrama a’r Pulpud’, ''Ford Gron'', cyfrol 1, rhif 4 (Chwefror 1931), tt. 20 a 22. | * Cynan, J. Williams Hughes, J. Ellis Williams, D. Tecwyn Evans, G. Hartwell Jones, ‘Y Ddrama a’r Pulpud’, ''Ford Gron'', cyfrol 1, rhif 4 (Chwefror 1931), tt. 20 a 22. | ||
| − | * Cynan, | + | * Cynan, ‘Bwgan y farddoniaeth “anfoesol”’, ''Ford Gron'', cyfrol 1, rhif 10 (Awst 1931), t. 11. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
* Cynan, ''Hywel Harris: Drama Bedair Act'' (Wrecsam, 1932). | * Cynan, ''Hywel Harris: Drama Bedair Act'' (Wrecsam, 1932). | ||
| − | * Cynan, '' | + | * Cynan, ‘Atgofion Cynan am Hedd Wyn’, ''Ford Gron'', cyfrol 2, rhif 7 (Mai 1932), tt. 149, 170. |
* Cynan, ‘Tir Ango’, ''Ford Gron'', cyfrol 4, rhif 10 (Awst, 1934), tt. 237–240. | * Cynan, ‘Tir Ango’, ''Ford Gron'', cyfrol 4, rhif 10 (Awst, 1934), tt. 237–240. | ||
* Cynan, ''Lili’r Grog'' (Aberystwyth, 1936). [Cyfaddasiad o John Mansfield, ‘Good Friday’.] | * Cynan, ''Lili’r Grog'' (Aberystwyth, 1936). [Cyfaddasiad o John Mansfield, ‘Good Friday’.] | ||
| + | * Cynan, ''Ffarwel Weledig'' (Lerpwl, 1946). | ||
| + | * Cynan, ‘Y Goeden Eirin’, ''Lleufer'', cyfrol 3, rhif 2 (Haf 1947), tt. 64–68. | ||
| + | * Cynan, ''Hen Ŵr y Mynydd'' (Llandybïe, 1949). | ||
| + | * Cynan, ''John Huws Drws Nesa'' (Aberystwyth, 1950). [Cyfaddasiad o’r stori ‘Mr Sampson’ gan Charles Lee] | ||
* Cynan, ''Mr. Smart'' (Aberystwyth, 1950). | * Cynan, ''Mr. Smart'' (Aberystwyth, 1950). | ||
| + | * Cynan, ''Y Sêr yn eu Graddau'' (Aberystwyth, 1950). [Drama un act] | ||
| + | * Cynan, ‘Pan oeddwn i’n fachgen’, ''Lleufer'', cyfrol 6, rhif 4 (Gaeaf 1950), tt. 161–168. | ||
* Cynan, ‘O Berthynas i’r Eisteddfod’, ''Lleufer'', cyfrol 7, rhif 4 (Gaeaf 1951), tt. 162–168. | * Cynan, ‘O Berthynas i’r Eisteddfod’, ''Lleufer'', cyfrol 7, rhif 4 (Gaeaf 1951), tt. 162–168. | ||
| − | * Cynan, '' | + | * Cynan, ‘Ail Gafodd-o’, ''Lleufer'', cyfrol 11, rhif 3 (Hydref 1955), tt. 107–118. |
| − | * Cynan, | + | * Cynan, ‘Cydnabod’, ''Lleufer'', cyfrol 12, rhif 3 (Hydref 1956), tt. 107–112. |
| − | + | * Cynan, ''Absalom fy Mab'' (Lerpwl, 1957). | |
| − | * Cynan, '' | ||
* Cynan, ‘Stribedu Ffilm’, ''Lleufer'', cyfrol 14, rhif 3 (Hydref 1958), tt. 129–30. | * Cynan, ‘Stribedu Ffilm’, ''Lleufer'', cyfrol 14, rhif 3 (Hydref 1958), tt. 129–30. | ||
| − | * Cynan, ‘Tad Beirdd Eryri: | + | * Cynan, ''Cerddi Cynan'' (Lerpwl, 1959). |
| − | * Cynan, '' | + | * Thomas Parry, ''Hanes yr Eisteddfod, a Cynan, Eisteddfod Genedlaethol a’r Orsedd Heddiw'', (Lerpwl, D.D). [1960au] |
| − | * Cynan, '' | + | * Cynan, ‘Dysgu Barddoni’, ''Lleufer'', cyfrol 18, rhif 3 (Hydref 1962), tt. 107–114. |
| + | * Cynan, ‘Englyn clasur Gruffydd ap Siôn Phylip uwch cist ei dad’, ''Lleufer'', cyfrol 20, rhif 2 (Haf 1964) tt. 71–72. | ||
| + | * Cynan, ‘Atgyfodi Twm Nant’, ''Llwyfan'' (Bangor), cyfrol 1 (Haf 1968), tt. 31–33. | ||
| + | * Cynan, ‘Tad Beirdd Eryri: Dafydd Tomos (“Dafydd Ddu Eryri”) 1759–1822’, ''Trafodion Anrhydeddus Gymdeithas Y Cymmrodorion'' (1969, Rhan 1)/''Transactions of the Honourable Society of Cymmrodorion'' (1969, Part 1) (Llundain, 1970), tt. 7–23 | ||
| + | * Cynan, ‘Cynhyrchu Pasiant Cenedlaethol y Cadeirio a’r Coroni’, ''Llwyfan'' (Bangor), cyfrol 3 (Haf 1969), tt. 11–14. | ||
| + | * Cynan, ‘Y Ddrama yng Nghymru’, ''Llwyfan'' (Bangor), cyfrol 5 (1971), tt. 25–26. | ||
| + | * Cynan, ''Cynan: Llyfr lliwio i ddathlu canmlwyddiant geni un o brif feirdd Cymru'' (Pwllheli, 1995). | ||
| + | * Cynan (gol. y gyfres), Tegwyn Jones, ''Adlais o’r hen wrthryfel'', (Llanrwst, 1999). | ||
* Cynan, ‘Fel hyn rwy’n ei gweld hi’, ''Barddas'', rhif 284 (Awst/Medi/Hydref, 2005), tt. 60–61. | * Cynan, ‘Fel hyn rwy’n ei gweld hi’, ''Barddas'', rhif 284 (Awst/Medi/Hydref, 2005), tt. 60–61. | ||
| − | |||
| − | |||
===Amdano=== | ===Amdano=== | ||
* J. T. Jones, ‘Oedd Madam Gruffydd yn caru Hywel Harris?’, ''Ford Gron'', cyfrol 1, rhif 11 (Medi 1931), tt. 5–6. | * J. T. Jones, ‘Oedd Madam Gruffydd yn caru Hywel Harris?’, ''Ford Gron'', cyfrol 1, rhif 11 (Medi 1931), tt. 5–6. | ||
| + | * Rhys Puw, ‘Perfformiad cyntaf Hywel Harris’, ''Ford Gron'', cyfrol 2, rhif 7 (Mai 1932), t. 153. | ||
| + | * Gwyndaf, ‘Cynan a Gorsedd y Beirdd’, ''Llwyfan'', cyfrol 5 (ca. 1971), tt. 2–4. | ||
| + | * Ernest Roberts, ‘Y Gweinyddwr’, ''Llwyfan'' (Bangor), cyfrol 5 (ca. 1971), t. 5. | ||
| + | * William Morris, ‘Y Cerddi Eisteddfodol’, ''Llwyfan'', cyfrol 5 (ca. 1971), tt. 7–9. | ||
| + | * Huw Davies, ‘Yr Hogyn o Bwllheli’, ''Llwyfan'' (Bangor), cyfrol 5 (ca. 1971), tt. 10–11. | ||
* Eric Wynne Roberts, ‘Yr actor a’r cynhyrchydd’, ''Llwyfan'' (Bangor), Cyf. 5 ([ca. 1971]), tt. 22–23. | * Eric Wynne Roberts, ‘Yr actor a’r cynhyrchydd’, ''Llwyfan'' (Bangor), Cyf. 5 ([ca. 1971]), tt. 22–23. | ||
| + | * Richard Jones, ‘Yr Athro’, ''Llwyfan'', cyfrol 5 (ca 1971), tt. 16–18. | ||
| + | * Alun Llywelyn-Williams, ‘Y Bardd’, ''Llwyfan'', cyfrol 5 (ca 1971), tt. 12–14. | ||
| + | * Bedwyr Lewis Jones, ‘Y Beirniad’, ''Llwyfan'', cyfrol 5 (ca 1971), tt. 28–29 a 32. | ||
| + | * Bedwyr Lewis Jones, ''Cynan: Y llanc o dref Pwllheli'' (Pwllheli, 1981). | ||
| + | * (Gol.) Ifor Rees, ''Bro a Bywyd Syr Cynan Evans-Jones, 1895–1970'' (Caerdydd, 1982). | ||
| + | * J. T. Jones (John Tudur), ‘Cynan a’i waith’, ''Taliesin'', cyfrol 52 (1985), tt. 90–97. | ||
| + | * Gilbert Ruddock, ‘Yr Ysgol Farddol’, ''Barddas'', rhif 110 (Mehefin, 1986), tt. 11–12. | ||
| + | * Bedwyr Lewis Jones, ‘P’run oedd capel bach gwyngalchog Cynan?’, ''Barddas'', rhif 120 (Ebrill 1987), tt. 1–2. | ||
| + | * Dafydd Owen, ‘Tair Cerdd Cynan (OBWV rhifau 290, 291, 292)’, ''Barn'', rhif 236 (Tachwedd 1991), tt. 23–24. | ||
| + | * Gerwyn Wiliams, ‘Rhamant Realaidd Cynan’, ''Taliesin'', rhif 76 (Mawrth 1992), tt. 105–112. | ||
| + | * Huw Williams, ‘Cerdd yn y cof: sôn, am gerdd ac athro arbennig’, ''Lleufer Newydd'' 3 (1993), t. 24. | ||
| + | * Wyn Hobson, ‘Un llinell, un prynhawn’, ''Barddas'', rhif 207/208, (Gorffennaf/Awst, 1994), tt. 39–43. | ||
* (Gol.) Ifor Rees, ''Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan'' (Dinbych, 1995). | * (Gol.) Ifor Rees, ''Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan'' (Dinbych, 1995). | ||
* Bedwyr Lewis Jones, ‘Y Llanc o Dref Pwllheli’, yn (gol.) Ifor Rees, ''Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan'' (Dinbych, 1995), tt. 55–74. | * Bedwyr Lewis Jones, ‘Y Llanc o Dref Pwllheli’, yn (gol.) Ifor Rees, ''Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan'' (Dinbych, 1995), tt. 55–74. | ||
| Llinell 54: | Llinell 71: | ||
* T. W. Thomas, ‘[Cynan] Y Cyfaill’, yn (gol.) Ifor Rees, ''Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan'' (Dinbych, 1995), tt. 152–56. | * T. W. Thomas, ‘[Cynan] Y Cyfaill’, yn (gol.) Ifor Rees, ''Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan'' (Dinbych, 1995), tt. 152–56. | ||
* Richard Jones, ‘Atgofion am Cynan’, yn (gol.) Ifor Rees, ''Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan'' (Dinbych, 1995), tt. 160–163. | * Richard Jones, ‘Atgofion am Cynan’, yn (gol.) Ifor Rees, ''Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan'' (Dinbych, 1995), tt. 160–163. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
* Robyn Lewis, ‘Cynan: “un o hogia’r dre”’, ''Barn'', rhif 388 (Mai 1995), tt. 26–27. | * Robyn Lewis, ‘Cynan: “un o hogia’r dre”’, ''Barn'', rhif 388 (Mai 1995), tt. 26–27. | ||
| − | |||
* Alan Llwyd, ‘Golygyddol’, ''Barddas'', rhif 251, (Mawrth/Ebrill, 1999), tt. 4–12. | * Alan Llwyd, ‘Golygyddol’, ''Barddas'', rhif 251, (Mawrth/Ebrill, 1999), tt. 4–12. | ||
| − | * | + | * Selwyn Iolen (Selwyn Griffith), ‘Colofn yr Archdderwydd’, ''Yr Enfys'' (Gwanwyn 2007), t. 25. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==Cyfeiriadau== | ==Cyfeiriadau== | ||
| Llinell 80: | Llinell 80: | ||
* [http://wbo.llgc.org.uk/cy/c4-JONE-EVA-1895.html?query=cynan&field=content Bywgraffiadur ar-lein y Llyfrgell Genedlaethol] | * [http://wbo.llgc.org.uk/cy/c4-JONE-EVA-1895.html?query=cynan&field=content Bywgraffiadur ar-lein y Llyfrgell Genedlaethol] | ||
| + | |||
| + | {{CC BY-SA}} | ||
{{DEFAULTSORT:Evan-Jones, Albert Cynan}} | {{DEFAULTSORT:Evan-Jones, Albert Cynan}} | ||
| − | [[Categori: | + | [[Categori:Theatr Cymru Gynnar]] |
| + | [[Categori:Dramodwyr]] | ||
| + | __NOAUTOLINKS__ | ||
Y diwygiad cyfredol, am 09:07, 14 Awst 2014
Ganed Albert Evans Jones, neu Cynan, ar 14 Ebrill 1895, ym Mhwllheli. Graddiodd o Brifysgol Bangor yn 1916, a gwasanaethodd yn Ffrainc gyda'r R.A.M.C. yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf fel caplan. Ar ôl y rhyfel, aeth i Goleg y Bala, lle ordeiniwyd ef yn 1920. Fe'i sefydlwyd yn weinidog mewn eglwys Bresbyteraidd ym Mhenmaenmawr. Yno y bu tan 1931, pan ddaeth yn diwtor yn yr adran allanol yng ngholeg Bangor, er iddo barhau i bregethu ar wahoddiad. Daeth i amlygrwydd yng Nghymru o dan y ffugenw, Cynan, am iddo ymaelodi â Gorsedd y Beirdd. Enillodd y goron yn 1921, 1923 a 1931 a'r Gadair yn Eisteddfod Pont-y-pŵl, 1923. Gweithiodd Cynan yn gyson a brwdfrydig ym maes y ddrama Gymraeg, fel dramodydd, actor a chyfarwyddwr. Enillodd gystadleuaeth ddrama yr Eisteddfod Genedlaethol yn 1931 gyda'i ddrama, Hywel Harris. Derbyniodd gomisiwn gan yr Eisteddfod i ysgrifennu'r ddrama, Absalom fy Mab. Roedd yn awdurdod ar y ddrama yng Nghymru ac yn sylwebu feirniadol ar ei natur a'i chyflwr yn gyson.
Llyfryddiaeth
- Cynan, Telyn y Nos (Caerdydd, 1921).
- J. T. Williams (deth.), Cynan gyda atgofion George M. Ll. Davies, Yr Ail Bistyll (Caernarfon, 1922).
- Cynan, Y Tannau Coll (Caernarfon, 1922).
- Cynan, Caniadau Cynan (Llundain, 1927).
- Cynan, Pasiant y Newyddion Da (Caernarfon, 1929).
- Cynan, J. Williams Hughes, J. Ellis Williams, D. Tecwyn Evans, G. Hartwell Jones, ‘Y Ddrama a’r Pulpud’, Ford Gron, cyfrol 1, rhif 4 (Chwefror 1931), tt. 20 a 22.
- Cynan, ‘Bwgan y farddoniaeth “anfoesol”’, Ford Gron, cyfrol 1, rhif 10 (Awst 1931), t. 11.
- Cynan, Hywel Harris: Drama Bedair Act (Wrecsam, 1932).
- Cynan, ‘Atgofion Cynan am Hedd Wyn’, Ford Gron, cyfrol 2, rhif 7 (Mai 1932), tt. 149, 170.
- Cynan, ‘Tir Ango’, Ford Gron, cyfrol 4, rhif 10 (Awst, 1934), tt. 237–240.
- Cynan, Lili’r Grog (Aberystwyth, 1936). [Cyfaddasiad o John Mansfield, ‘Good Friday’.]
- Cynan, Ffarwel Weledig (Lerpwl, 1946).
- Cynan, ‘Y Goeden Eirin’, Lleufer, cyfrol 3, rhif 2 (Haf 1947), tt. 64–68.
- Cynan, Hen Ŵr y Mynydd (Llandybïe, 1949).
- Cynan, John Huws Drws Nesa (Aberystwyth, 1950). [Cyfaddasiad o’r stori ‘Mr Sampson’ gan Charles Lee]
- Cynan, Mr. Smart (Aberystwyth, 1950).
- Cynan, Y Sêr yn eu Graddau (Aberystwyth, 1950). [Drama un act]
- Cynan, ‘Pan oeddwn i’n fachgen’, Lleufer, cyfrol 6, rhif 4 (Gaeaf 1950), tt. 161–168.
- Cynan, ‘O Berthynas i’r Eisteddfod’, Lleufer, cyfrol 7, rhif 4 (Gaeaf 1951), tt. 162–168.
- Cynan, ‘Ail Gafodd-o’, Lleufer, cyfrol 11, rhif 3 (Hydref 1955), tt. 107–118.
- Cynan, ‘Cydnabod’, Lleufer, cyfrol 12, rhif 3 (Hydref 1956), tt. 107–112.
- Cynan, Absalom fy Mab (Lerpwl, 1957).
- Cynan, ‘Stribedu Ffilm’, Lleufer, cyfrol 14, rhif 3 (Hydref 1958), tt. 129–30.
- Cynan, Cerddi Cynan (Lerpwl, 1959).
- Thomas Parry, Hanes yr Eisteddfod, a Cynan, Eisteddfod Genedlaethol a’r Orsedd Heddiw, (Lerpwl, D.D). [1960au]
- Cynan, ‘Dysgu Barddoni’, Lleufer, cyfrol 18, rhif 3 (Hydref 1962), tt. 107–114.
- Cynan, ‘Englyn clasur Gruffydd ap Siôn Phylip uwch cist ei dad’, Lleufer, cyfrol 20, rhif 2 (Haf 1964) tt. 71–72.
- Cynan, ‘Atgyfodi Twm Nant’, Llwyfan (Bangor), cyfrol 1 (Haf 1968), tt. 31–33.
- Cynan, ‘Tad Beirdd Eryri: Dafydd Tomos (“Dafydd Ddu Eryri”) 1759–1822’, Trafodion Anrhydeddus Gymdeithas Y Cymmrodorion (1969, Rhan 1)/Transactions of the Honourable Society of Cymmrodorion (1969, Part 1) (Llundain, 1970), tt. 7–23
- Cynan, ‘Cynhyrchu Pasiant Cenedlaethol y Cadeirio a’r Coroni’, Llwyfan (Bangor), cyfrol 3 (Haf 1969), tt. 11–14.
- Cynan, ‘Y Ddrama yng Nghymru’, Llwyfan (Bangor), cyfrol 5 (1971), tt. 25–26.
- Cynan, Cynan: Llyfr lliwio i ddathlu canmlwyddiant geni un o brif feirdd Cymru (Pwllheli, 1995).
- Cynan (gol. y gyfres), Tegwyn Jones, Adlais o’r hen wrthryfel, (Llanrwst, 1999).
- Cynan, ‘Fel hyn rwy’n ei gweld hi’, Barddas, rhif 284 (Awst/Medi/Hydref, 2005), tt. 60–61.
Amdano
- J. T. Jones, ‘Oedd Madam Gruffydd yn caru Hywel Harris?’, Ford Gron, cyfrol 1, rhif 11 (Medi 1931), tt. 5–6.
- Rhys Puw, ‘Perfformiad cyntaf Hywel Harris’, Ford Gron, cyfrol 2, rhif 7 (Mai 1932), t. 153.
- Gwyndaf, ‘Cynan a Gorsedd y Beirdd’, Llwyfan, cyfrol 5 (ca. 1971), tt. 2–4.
- Ernest Roberts, ‘Y Gweinyddwr’, Llwyfan (Bangor), cyfrol 5 (ca. 1971), t. 5.
- William Morris, ‘Y Cerddi Eisteddfodol’, Llwyfan, cyfrol 5 (ca. 1971), tt. 7–9.
- Huw Davies, ‘Yr Hogyn o Bwllheli’, Llwyfan (Bangor), cyfrol 5 (ca. 1971), tt. 10–11.
- Eric Wynne Roberts, ‘Yr actor a’r cynhyrchydd’, Llwyfan (Bangor), Cyf. 5 ([ca. 1971]), tt. 22–23.
- Richard Jones, ‘Yr Athro’, Llwyfan, cyfrol 5 (ca 1971), tt. 16–18.
- Alun Llywelyn-Williams, ‘Y Bardd’, Llwyfan, cyfrol 5 (ca 1971), tt. 12–14.
- Bedwyr Lewis Jones, ‘Y Beirniad’, Llwyfan, cyfrol 5 (ca 1971), tt. 28–29 a 32.
- Bedwyr Lewis Jones, Cynan: Y llanc o dref Pwllheli (Pwllheli, 1981).
- (Gol.) Ifor Rees, Bro a Bywyd Syr Cynan Evans-Jones, 1895–1970 (Caerdydd, 1982).
- J. T. Jones (John Tudur), ‘Cynan a’i waith’, Taliesin, cyfrol 52 (1985), tt. 90–97.
- Gilbert Ruddock, ‘Yr Ysgol Farddol’, Barddas, rhif 110 (Mehefin, 1986), tt. 11–12.
- Bedwyr Lewis Jones, ‘P’run oedd capel bach gwyngalchog Cynan?’, Barddas, rhif 120 (Ebrill 1987), tt. 1–2.
- Dafydd Owen, ‘Tair Cerdd Cynan (OBWV rhifau 290, 291, 292)’, Barn, rhif 236 (Tachwedd 1991), tt. 23–24.
- Gerwyn Wiliams, ‘Rhamant Realaidd Cynan’, Taliesin, rhif 76 (Mawrth 1992), tt. 105–112.
- Huw Williams, ‘Cerdd yn y cof: sôn, am gerdd ac athro arbennig’, Lleufer Newydd 3 (1993), t. 24.
- Wyn Hobson, ‘Un llinell, un prynhawn’, Barddas, rhif 207/208, (Gorffennaf/Awst, 1994), tt. 39–43.
- (Gol.) Ifor Rees, Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan (Dinbych, 1995).
- Bedwyr Lewis Jones, ‘Y Llanc o Dref Pwllheli’, yn (gol.) Ifor Rees, Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan (Dinbych, 1995), tt. 55–74.
- Tilsi, ‘Cynan yr Archdderwydd’, yn (gol.) Ifor Rees, Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan (Dinbych, 1995), tt. 75–78.
- Wilbert Lloyd Roberts, ‘Dyn drama a theatr ac actio’, yn (gol.) Ifor Rees, Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan (Dinbych, 1995), tt. 80–90.
- Dilwyn Cemais, ‘Cynan: Pendefig Pasiant’, yn (gol.) Ifor Rees, Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan (Dinbych, 1995), tt. 91–95.
- W. R. P. George, ‘Ffarwel Weledig’, yn (gol.) Ifor Rees, Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan (Dinbych, 1995), tt. 96–113.
- James Nicholas, ‘Cynan y Cofiadur’, yn (gol.) Ifor Rees, Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan (Dinbych, 1995), tt. 114–120.
- Huw Tegai, ‘Cynan yr Athro Dosbarth’, yn (gol.) Ifor Rees, Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan (Dinbych, 1995), tt. 121–124.
- R. Wallis Evans, ‘Cynan y Sensor, 1931–1968’, yn (gol.) Ifor Rees, Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan (Dinbych, 1995), tt. 125–134.
- Bedwyr Lewis Jones, ‘Y Beirniad’, yn (gol.) Ifor Rees, Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan (Dinbych, 1995), tt. 135–141.
- R. Bryn Williams, ‘Rhai Atgofion am Cynan’, yn (gol.) Ifor Rees, Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan (Dinbych, 1995), tt. 142–145.
- T. Gwynne Jones, ‘Ambell atgof’, yn (gol.) Ifor Rees, Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan (Dinbych, 1995), tt. 147–151.
- T. W. Thomas, ‘[Cynan] Y Cyfaill’, yn (gol.) Ifor Rees, Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan (Dinbych, 1995), tt. 152–56.
- Richard Jones, ‘Atgofion am Cynan’, yn (gol.) Ifor Rees, Dŵr o Ffynnon Felin Bach: cyfrol i goffau canmlwyddiant geni Cynan (Dinbych, 1995), tt. 160–163.
- Robyn Lewis, ‘Cynan: “un o hogia’r dre”’, Barn, rhif 388 (Mai 1995), tt. 26–27.
- Alan Llwyd, ‘Golygyddol’, Barddas, rhif 251, (Mawrth/Ebrill, 1999), tt. 4–12.
- Selwyn Iolen (Selwyn Griffith), ‘Colofn yr Archdderwydd’, Yr Enfys (Gwanwyn 2007), t. 25.
Cyfeiriadau
- Gwyddoniadur Cymru, t. 342.
- Bywgraffiadur ar-lein y Llyfrgell Genedlaethol
- Mae testun y cofnod hwn wedi’i ryddhau dan y drwydded Creative Commons BY-SA 4.0, sy’n eich caniatáu i’w ail-ddefnyddio a’i newid mewn unrhyw ffordd os ydych yn rhoi cydnabyddiaeth ar ffurf dolen i’r dudalen hon, ac yn trwyddedu eich fersiwn ddeilliadol yn yr un modd. Gweler testun y drwydded am ragor o fanylion.
