Newyddiadurwr
Saesneg: Journalist
Enw cyffredinol ar gyfer pobl sy’n cymryd rhan mewn gweithgareddau sy’n gysylltiedig â chynhyrchu newyddion. Yn fras, mae’n cyfeirio at y rhai sy’n ‘ysgrifennu mewn cyfnodolyn’ neu gylchgrawn, ond mae’r term ‘newyddiadurwr’ bellach yn nodi’r rhai sy’n cadw cofnodion o ddigwyddiadau penodol yn systematig o fewn amserlen benodol ac yn gwneud y record honno’n gyhoeddus.
Gellir olrhain y term Saesneg journalist cyn belled â’r Journal des Sauvants yn Ffrainc yn ystod yr unfed ganrif ar bymtheg, a heddiw mae’r term yn cyfeirio at unigolion sy’n ymgymryd â nifer o weithgareddau cysylltiedig sef, yn ôl Adam (1993), ‘gohebu, beirniadu, ysgrifennu erthyglau golygyddol a chyflwyno barn ar bethau’.
Ond mae’r ddadl dros bwy sy’n newyddiadura ai peidio yn parhau. A yw merch yn ei harddegau sy’n ysgrifennu’n ddyddiol yn ei dyddiadur a rhannu’r cynnwys gyda’i ffrindiau yn newyddiadurwr? Gall fod, yn enwedig os mai blog yw ei dyddiadur. Gellid dweud yr un peth am yr awdur llawrydd sydd yn y carchar am ddirmyg llys am wrthod datgelu ei ffynonellau.
Mae amryw o sefydliadau – o IndyMedia i sefydliadau newyddion mawr, o’r llysoedd i’r Cenhedloedd Unedig – wedi ceisio cynnig diffiniad terfynol. Bydd penderfynu pwy sy’n newyddiadurwr yn fwyfwy anodd o hyn ymlaen wrth i swyddogaethau newyddiaduraeth ymledu ar draws llwyfannau amlgyfrwng.
Llyfryddiaeth
Adam, G. S. 1993. Notes Toward A Definition of Journalism: understanding an old craft as an art form. St Petersburg, FL: Poynter Institute.
- Mae testun y cofnod hwn wedi’i ryddhau dan y drwydded Creative Commons BY-SA 4.0, sy’n eich caniatáu i’w ail-ddefnyddio a’i newid mewn unrhyw ffordd os ydych yn rhoi cydnabyddiaeth ar ffurf dolen i’r dudalen hon, ac yn trwyddedu eich fersiwn ddeilliadol yn yr un modd. Gweler testun y drwydded am ragor o fanylion.
