Humphreys, Alwyn (g.1944)
Mae'r cofnod hwn ymysg y cannoedd sydd i'w gweld yn Cydymaith i Gerddoriaeth Cymru, cyfrol gyhoeddwyd gan Y Lolfa ym mis Medi 2018.
Cerddor, arweinydd, awdur a ffigwr hynod bwysig a dylanwadol ym maes cerddoriaeth glasurol yng Nghymru.
Yn dod yn wreiddiol o Ynys Môn, graddiodd mewn cerddoriaeth o Brifysgol Hull yn 1966 cyn mynd ymlaen i astudio yng Ngholeg y Drindod, Llundain. Bu’n darlithio am gyfnod yng ngholeg Mabel Fletcher yn Lerpwl cyn symud i fyd y cyfryngau, gan ddod yn ddarlledwr, cynhyrchydd a chyfarwyddwr teledu gyda’r BBC. Bu’n gyfarwyddwr cerdd ac arweinydd Côr Orpheus Treforys am 25 mlynedd gan roi’r gorau i’r gwaith yn 2005. Yn ystod y cyfnod yma llwyddodd y côr i dderbyn dwy ddisg aur gan gyrraedd deg uchaf y siartiau clasurol Prydeinig.
Bu’n wyneb cyfarwydd ar BBC Cymru ac S4C, yn sylwebu o lwyfan yr Eisteddfod Genedlaethol ac yn gyflwynydd rhaglenni megis Prynhawn Da, Heno a Dechrau Canu, Dechrau Canmol. Gyda’i osgo hamddenol ond gwybodus o’r maes, fe lwyddodd ei raglen radio glasurol Cywair ar Radio Cymru ar foreau Sul yn ystod yr 1980au i agor clustiau cenedlaethau o wrandawyr i gerddoriaeth glasurol a chelfyddydol o bob math, gyda sain nodweddiadol y cymbalom i’w chlywed yn y gerddoriaeth agoriadol: intermezzo allan o opera Háry János Zoltán Kodály.
Fel cyflwynydd teledu a radio fe wnaeth Alwyn Humphreys ymron mwy na neb arall i boblogeiddio cerddoriaeth offerynnol, cerddoriaeth gorawl a repertoire yr opera ymysg Cymry Cymraeg drwy ei ddarllediadau diddorol a deallus o’r maes. Derbyniodd MBE yn 2001 am ei wasanaeth i gerddoriaeth yng Nghymru.
Pwyll ap Siôn
Llyfryddiaeth
- Alwyn Humphreys - Yr Hunangofiant (Talybont, 2006)
- Comisiynwyd y cofnod hwn ar gyfer Y Cydymaith i Gerddoriaeth Cymru, cyfrol a fydd yn cael ei chyhoeddi gan Y Lolfa yn 2018. Mae testun y cofnod hwn wedi’i ryddhau dan y drwydded Creative Commons BY-SA 4.0, sy’n eich caniatáu i’w ail-ddefnyddio a’i newid mewn unrhyw ffordd os ydych yn rhoi cydnabyddiaeth ar ffurf dolen i’r dudalen hon, ac yn trwyddedu eich fersiwn ddeilliadol yn yr un modd. Gweler testun y drwydded am ragor o fanylion.